Schelmentoren weer open voor publiek: “We hebben dit bijzondere bouwwerk teruggegeven aan de stad”

De Schelmentoren in Heerlen, een van de oudste gebouwen van de stad en zelfs van Nederland, is opnieuw toegankelijk voor bezoekers. Met de heropening krijgt het monument weer een zichtbare plek in de stad én in het verhaal van Heerlen.

“We hebben de toren teruggegeven aan de stad. Mensen kunnen komen kijken, die verhalen leren kennen en trots zijn op dit bijzondere bouwwerk,” zegt wethouder Jordy Clemens.

De heropening van de Schelmentoren maakt deel uit van het Erfgoedjaar Heerlen. Dat jaar heeft volgens Clemens veel meer opgeleverd dan vooraf werd verwacht. “We hadden wel veel verwacht, maar we zijn echt totaal overweldigd door hoe in alle buurten van onze stad prachtige initiatieven zijn geïnitieerd,” vertelt hij. “Op talloze manieren zijn verhalen verteld, en volgens mij heeft een hele nieuwe generatie kennisgemaakt met die bijzondere historische verhalen.”

Voor jong en oud

Ook jongeren lijken het erfgoedjaar te hebben omarmd. “Bij de activiteiten kwam ik steeds vaker jongeren tegen,” aldus Clemens. “En het leukste vind ik misschien nog wel dat op scholen steeds vaker verhalen worden verteld over geschiedenis, aan de hand van hoe het hier was.”

Volgens Clemens raakt geschiedenis mensen meer wanneer die dichtbij komt. “Het is heel interessant om te leren over de grote wereldgeschiedenis, maar jong en oud worden altijd meer geraakt als je dat kunt terugleiden naar: wat betekende dat voor Heerlen? Wat betekende dat voor Limburg?” Het erfgoedjaar heeft daarin volgens hem “een hele belangrijke zet” gegeven.

‘Hier brandt het licht’

Die verhalen kregen gisteravond ook een artistieke vertaling tijdens een buitenvoorstelling op het Schelmenhofje. De regie was in handen van de uit Heerlen afkomstige theatermaker Zorba Huisman.  In de voorstelling ‘Hier brandt het licht’ kwamen verleden, heden en toekomst van de stad samen, geïnspireerd door zowel de erfgoedprojecten van het afgelopen jaar als haar eigen familiegeschiedenis. “Mijn opa maakte de tijd van de mijnen mee, mijn vader de periode van wederopbouw en ik sta weer op een andere manier tegenover die geschiedenis” vertelt Huisman. “Pas later zie je hoeveel waarde en lessen daarin zitten.”

Het Schelmenhofje speelt een belangrijke rol in de voorstelling. Voor Huisman is het een plek vol herinneringen: van jeugdige kattenkwaad tot liefdesverklaringen en ontmoetingen tussen generaties. Die persoonlijke lading vertaalt zich naar een voorstelling waarin poëzie, humor en herkenbare beelden centraal staan.

Actrices: Madeliefe Koops, Kaylee Peters, Kiki van Aubel in de spotlights op het Schelmenhofje. Foto: Erwin Deswijzen | © RTV Parkstad

Volgens Huisman is het uitgangspunt bewust breder dan alleen Heerlen. “Het gaat over het koesteren van de plek waar je vandaan komt, om te begrijpen waar je naartoe wilt.” Tegelijkertijd is de voorstelling nadrukkelijk een ode aan het karakter van de stad: het doorzettingsvermogen en het vermogen om steeds opnieuw te beginnen na tegenslagen.

De Schelmentoren is in ieder geval in de weekenden en rondom feestdagen geopend voor publiek. Actuele openingstijden zijn te vinden via de gemeente Heerlen.