“De eerste van die nieuwe steden begint gewoon hier in Heerlen” – Zuyd start uniek bachelortraject Circular Cities & Communities

Zuyd Hogeschool heeft een nieuw Engelstalig bachelortraject gelanceerd: Circular Cities & Communities, onderdeel van de opleiding Built Environment. De opleiding richt zich op duurzame stedelijke transformatie en sluit nauw aan bij de ambitie van de gemeente Heerlen om in 2050 volledig circulair te zijn. Volgens Zuyd vormt de stad een ideale leeromgeving voor studenten die willen leren hoe je een circulaire, toekomstbestendige stedelijke samenleving bouwt.

Lector Nurhan Abujidi benadrukt dat de opleiding zowel het fysieke als het sociale aspect van stadstransformatie omvat. “Met dit traject investeren we in de toekomst van duurzame steden. Studenten werken midden in een stad die zichzelf opnieuw uitvindt – met de ambitie om in 2050 volledig circulair te zijn. Dat maakt Heerlen een ideale leeromgeving.”

Foto: Jan Danihel | © RTV Parkstad

Praktijkgericht leren in een stad die transformeert
Studenten volgen colleges in de Heerlense binnenstad en werken samen met gemeenten, bewoners, woningcorporaties en lokale bedrijven. Zij brengen hun kennis direct in de praktijk door mee te werken aan stedelijke projecten en herontwikkelingsopgaven. Zowel wethouder Wil Houben (Heerlen) als Zuyd-bestuursvoorzitter André Postema benadrukken de bijzondere positie van Heerlen in deze ontwikkeling. Postema noemt de stad “de perfecte plek” voor een opleiding die draait om het nieuw leven inblazen van bestaande gebouwen en buurten. “We openen hier vandaag een nieuwe opleiding die helemaal overgaat over hoe je een stad eigenlijk weer nieuw leven inblaast. Door hergebruik van materialen. En hoe je dat samen met de mensen in de stad doet.”

Foto: Jan Danihel | © RTV Parkstad

Volgens Houben sluit dit naadloos aan bij de koers van Heerlen: “We zijn al vele jaren bezig om Heerlen te ontwikkelen als potentiële kennisstad. Je ziet dat het zwaankleef-aan-effect optreedt. Met deze nieuwe opleiding, een aankomende opleiding van de Universiteit Maastricht en de RWTH Aken hebben we ‘three of a kind’ op het gebied van stedelijke ontwikkeling.”

Opleiding in Europees perspectief
Circular Cities & Communities is de enige Europese bacheloropleiding die zich specifiek richt op circulariteit binnen de gebouwde omgeving. Het curriculum bestaat uit drie onderdelen: Circular Design, Circular Flow en Circular Process. Studenten leren circulair ontwerpen, materiaalstromen analyseren en stedelijke systemen zoals afvalbeheer, water, energie en mobiliteit optimaliseren.

Gemeente Heerlen: duurzame doelen in zicht
De gemeente ziet de opleiding als een waardevolle aanvulling op de ambities rondom circulaire bouw en stedelijke ontwikkeling. Houben vertelt: “Nadenken over een invulling van de binnenstad die duurzaam is en waar we over honderd jaar nog van kunnen genieten, is nu wel aan de orde.” Hij wijst daarnaast op de uitdagingen in onder meer Heerlen-Noord, waar grote transformaties plaatsvinden: “Daar zijn zoveel plekken die duurzaam moeten worden ontwikkeld, dat al dit soort opleidingen daar geweldig aan kunnen bijdragen.”

Foto: Jan Danihel | © RTV Parkstad

De wethouder verwacht dat dit soort initiatieven het stadscentrum een nieuwe impuls geven. “Ik denk dat er nu geweldige kansen liggen voor het centrum van Heerlen om deze ontwikkeling als motor te gebruiken voor een nieuwe invulling, een nieuwe opleving van de binnenstad.”

Studenten bouwen vanaf dag één mee
De huidige studenten zijn al volop betrokken bij concrete opdrachten van de gemeente Heerlen en Wonen Limburg. Student Maud Kusters licht toe: “We hebben gewerkt aan de herontwikkeling van het pand en gekeken wat er met de ruimte ernaast kan gebeuren. Hoe maak je meer verbinding met de buurt? Hoe krijgt het gebouw weer invulling en gaat het weer leven?”

Foto: Jan Danihel | © RTV Parkstad

Mede­student Fenne de Jong benadrukt de opleiding als brede basis: “Het is heel divers. Je leert heel breed en je leert echt wat je zelf wil doen.” Beiden noemen de praktijkgerichte aanpak een belangrijke kracht: “Het is meer dan alleen theorie, dat je het ook in de praktijk ziet. Dat maakt het heel waardevol.”

Blik op de toekomst
Postema schetst grote verwachtingen voor Heerlen: “De eerste van die nieuwe steden begint gewoon hier in Heerlen.” Hij ziet mogelijkheden voor een economische impuls door kennisontwikkeling en samenwerking met bewoners, bedrijven en instellingen. “We proberen zoveel mogelijk partijen bij elkaar te krijgen om deze mooie ambitie neer te zetten.”

Ook Houben verwacht dat de opleidingen bijdragen aan een breder toekomstperspectief voor de stad: “Wetenschap is één, maar het toepassende wetenschap is nummer twee. Ik verwacht voor de economie van Heerlen een enorme boost.” Met de start van Circular Cities & Communities zet Heerlen opnieuw een stap richting een circulaire, vernieuwende en kennisgedreven stad. Zuyd Hogeschool benadrukt dat het nog maar het begin is van een lange samenwerking tussen onderwijs, onderzoek en stedelijke praktijk.