“Een once-in-a-lifetime kans voor de regio” – Einstein Academy officieel van start in Heerlen

Tijdens de opening werd duidelijk gemaakt dat de regio met de Einstein Academy een belangrijke stap zet richting voorbereiding op een potentieel grensverleggend project. Bestuursvoorzitter van Zuyd Hogeschool, André Postema, omschrijft de lancering als “het startschot voor een samenwerking van het beroepsonderwijs in Limburg”.

Volgens Postema is het doel helder: “Wij gaan hier studenten opleiden om straks werk te maken van de Einstein Telescoop.” Deze telescoop wordt door hem omschreven als een hele grote ondergrondse antenne om allerlei golven uit het heelal mee te kunnen waarnemen. Die wordt, als alles volgens plan verloopt, als een driehoek van tien bij tien bij tien kilometer ondergronds gebouwd.”, mogelijk bij het drielandenpunt. Omdat de telescoop een technisch hoogstaand project is, vraagt het om goed opgeleid personeel. “Om dat te gaan bouwen en ook in gebruik te nemen heb je hele slimme ingenieurs nodig. Daarom hebben we deze academie opgericht.”

Einstein Academy en de Einstein Telescope
De Einstein Telescoop is volgens Postema een wereldprimeur. “Er zijn al wel kleinere Einstein Telescopen, maar dan duurt het heel lang om zo’n golf te kunnen waarnemen. Bij ons is dat straks een continu proces.” De Einstein Academy moet niet alleen technici opleiden, maar volgens Postema een breed scala aan vakmensen: “Natuurlijk denk je aan technici, maar er komt nog veel meer bij kijken: het landelijk gebied, groenvoorziening, wegen, horecavoorzieningen en economie. Eigenlijk kunnen een heleboel studenten uit het beroepsonderwijs hier terecht.”

In een panelgesprek lichten MKB afgevaardigde Tibert Lagarde & Projectmanager Provincie Limburg Martijn Valk (middenlinks en middenrechts)  het belang van dit project toe. Foto: Jan Danihel | © RTV Parkstad

Bovendien werkt de academie grensoverschrijdend samen. “Het is best bijzonder dat we dit samen met Duitsland, België en Nederland doen,” aldus Postema. Hij benadrukt dat regelgeving vaak een obstakel vormt, maar dat de Academy dat wil doorbreken: “We gaan ervoor zorgen dat alle onderdelen die je volgt onderling erkend worden. Zodat het tot één diploma gaat leiden.”

Impact op de regio en het MKB
De impact van het project zal volgens MKB-Limburg aanzienlijk zijn. Afgevaardigde Tibert Lagarde noemt de effecten “enorm”: “Er moet iets gebouwd worden, onderhouden worden, er moeten hotels geboekt worden en faciliteiten beschikbaar komen. Dus er liggen heel veel kansen, zelfs voor bakkers en slagers.” Volgens Lagarde kan de Einstein Telescoop de innovatiekracht van bedrijven versterken: “Veel MKB-bedrijven hebben gebrek aan innovatiekracht doordat ze geen tijd of geld hebben. Dit project kan ondernemers nieuwe impulsen geven.”

Uit de panelgesprek blijkt duidelijk: het is “een once-in-a-lifetime kans”.  Foto: Jan Danihel | © RTV Parkstad

Daarnaast ziet hij kansen om talent in de regio te houden. “Meer dan 32.000 mensen gaan dagelijks de provincie uit. Als we de helft hier kunnen houden door banen te creëren die zij ambiëren, is dat van cruciale aard.” Toch moet het regionale MKB zich voorbereiden op verandering. “Het begint met weten wat er is. Het is nog allemaal redelijk prematuur. We hebben daar als MKB nog een weg in te gaan,” zegt Lagarde.

Hij roept op tot grensoverschrijdende samenwerking: “Als je een steen gooit, raak je iemand in Aken. Maar in de praktijk zijn er nog fiscale drempels. Die moeten worden opgelost.” Lagarde ziet de toekomst optimistisch: “We moeten trots zijn op deze regio. Als we deze dynamiek samen oppakken, worden we vanzelf die innovatie-regio die we willen zijn.”

Volgens Postema is het doel helder: “Wij gaan hier studenten opleiden om straks werk te maken van de Einstein Telescoop.” Foto: Jan Danihel | © RTV Parkstad

Hoe bereidt de regio zich voor?
De Einstein Academy richt zich niet alleen op opleiding, maar op een breed programma dat de regio klaar moet maken voor de mogelijke komst van de telescoop. Dat begint bij jongeren enthousiast maken voor techniek. Postema ziet daar positieve signalen: “Er hebben zich al studenten ingeschreven voor cursussen zonder dat ze precies wisten wat ze gingen doen. De naam Einstein spreekt enorm aan.”

“Er zijn al wel kleinere Einstein Telescopen, maar dan duurt het heel lang om zo’n golf te kunnen waarnemen. Bij ons is dat straks een continu proces.” Foto: Jan Danihel | © RTV Parkstad

Daarnaast wordt gewerkt aan opleidingstrajecten op alle niveaus – mbo, hbo en samenwerking met de universiteiten. Ook de betrokkenheid van euregionale partners is essentieel voor een toekomstbestendige arbeidsmarkt.

Reactie Provincie Limburg
De provincie investeert fors in het project. Projectmanager Martijn Valk noemt het “een once-in-a-lifetime kans”. Hij benadrukt het belang van samenwerking: “Dit is iets wat baanbrekend is, veel kan veranderen en heel samenbindend werkt. De kracht ligt in samenwerken met België en Duitsland, met onderwijsinstellingen en met het bedrijfsleven.”

Volgens Valk kan de Einstein Telescoop de basis vormen voor een sterk grensoverschrijdend ecosysteem. “Als we die samenwerking goed opzetten, krijgt dat een positieve flow op tientallen jaren vooruit.” Ook de provincie legt nadruk op onderwijs: “Je kunt geen Einstein-telescoop bouwen en niet investeren in onderwijs. Je moet op alle facetten investeren, van middelbare school tot en met universiteit.”

Toekomstvisie
Alle gesprekspartners zien de Einstein Academy als startpunt van een langdurige ontwikkeling. De Academy moet talent aantrekken, bedrijven helpen innoveren en de euregio nauwer verbinden. Lagarde vat het toekomstbeeld samen: “Als we dit samen oppakken, worden we een metropoolregio naast Luik en Keulen. De trots moet terugkeren. Dan zetten we deze regio naar een hoger plan.”