Nu het kwik deze week weer stijgt en het zonovergoten weer veel mensen naar buiten lokt, groeit ook de zorg over de beschikbaarheid van voldoende schoon drinkwater in Limburg. De combinatie van aanhoudend warme dagen en een structureel neerslagtekort maakt het noodzakelijk om kritisch te kijken naar het waterverbruik in de regio.
Volgens een recent gepubliceerd artikel van Rijkswaterstaat is 2025 het op een na droogste jaar sinds het begin van de meetreeks in 1906 – alleen 2020 was in deze periode nog droger. Ter vergelijking: op 21 mei 2024 bedroeg het landelijk neerslagtekort 30 millimeter; dit jaar ligt dat tekort aanzienlijk hoger. Tegen deze achtergrond geeft Waterleiding Maatschappij Limburg (WML) antwoord op de vraag hoe Limburg er deze zomer voor staat wat de drinkwatervoorziening betreft – en welke maatregelen inwoners mogelijk te wachten staan.
WML verzorgt op Pinkpop de gratis watertappunten. | Foto: Jan Danihel | © RTV Parkstad
Hoewel de drinkwatervoorziening in Limburg op korte termijn gewaarborgd is, erkent WML dat er vanaf 2030 maatregelen nodig zijn om aan de toenemende vraag te blijven voldoen. “In Limburg is de drinkwatervoorziening tot 2030 geborgd. Maar na 2030 moeten we ook in Limburg uitbreiden om aan de verwachte vraag te voldoen,” aldus Yvonne Hermans, strategisch adviseur communicatie en woordvoerder van WML. Uit berekeningen blijkt dat er richting 2050 een toename in de drinkwatervraag te verwachten is van maximaal 18 miljoen m³ per jaar, onder meer door warmere zomers, bevolkingsgroei en economische ontwikkeling.
Kwetsbaarheid in warme zomers
Hoe kwetsbaar is het Limburgse systeem in de huidige situatie? Kan een droge en warme zomer dit jaar het systeem ontregelen? En hoe smal is de marge tussen een stabiele watervoorziening en een tekort? Ondanks de stevige prognoses benadrukt WML dat er momenteel nog geen sprake is van een tekort. "WML is erop ingericht om ook aan de maximale vraag in de zomer te kunnen voldoen, ook op piekmomenten," zo stelt Hermans. Zulke piekmomenten doen zich vooral voor in de ochtend en avond, wanneer veel mensen tegelijkertijd water gebruiken."
Verslechtering van de waterkwaliteit
Een groeiende uitdaging vormt de achteruitgang van de waterkwaliteit in de bronnen waar WML het drinkwater uit betrekt. Volgens Hermans gaat het hierbij vooral om oppervlaktewater en ondiep grondwater, die kwetsbaarder zijn voor vervuiling. "We leveren drinkwater dat voldoet aan de eisen die de wet aan drinkwater stelt. Hierbij kijken we voortdurend naar de aanwezigheid van ongewenste stoffen in het water, zoals bijvoorbeeld resten van medicijnen of afbraakproducten van gewasbeschermingsmiddelen." WML is daardoor steeds vaker genoodzaakt haar zuiveringsprocessen uit te breiden.
Regionale verschillen zijn volgens Hermans echter niet direct van toepassing. "We spreken binnen WML niet over de kwaliteit in de regio’s noord, midden of zuid, maar wel over kwaliteit van de bronnen waar we drinkwater van maken." Ze benadrukt: WML zet zich in voor het belang van een goede waterkwaliteit in het watersysteem: wat er niet in zit, hoeven wij er niet uit te halen."
Campagnes
Om de druk op het systeem te verlagen, zet WML actief in op gedragsverandering bij zowel consumenten als bedrijven. "De bewustwordingscampagne Rustig aan met de kraan wordt het hele jaar door onder de aandacht gebracht bij de Limburgse bevolking. Gedurende de lente en zomer uiteraard het meest, omdat we dan meer drinkwater verbruiken. Om de inwoners van Limburg te bereiken, zetten we hiervoor bijvoorbeeld social media en radio in, maar ook verdiepende artikelen in lokale media."
Voor bedrijven biedt WML daarnaast waterscans aan, een soort quickscan waarmee experts samen met het bedrijf kijken naar manieren om slimmer met water om te gaan. "Bijvoorbeeld door minder inname, meer hergebruik en/of door inzet van alternatieve bronnen," aldus Hermans. Zo’n scan brengt de waterstromen, -verbruiken en -momenten in kaart en resulteert in een processchema dat het mogelijk maakt om kosten en watergebruik terug te dringen.
Gedurende de lente en zomer is er uiteraard extra aandacht voor een bewustwordingscampagne als 'Rustig aan met de kraan'. | Foto: Jan Danihel | © RTV Parkstad
Toekomstige keuzes
Het waterbedrijf benadrukt dat samenwerking tussen overheden, bedrijven en inwoners noodzakelijk is om het drinkwatersysteem ook op lange termijn robuust te houden. Hoewel de situatie in Limburg op dit moment nog onder controle is, toont het droge voorjaar opnieuw aan dat bewuste keuzes en tijdige investeringen essentieel zijn. Hoewel Limburg op dit moment niet kampt met een acuut drinkwatertekort, is de balans kwetsbaar.
