Derdejaarsleerlingen van Vrijeschool Parkstad presenteerden vrijdag 20 juni op de Brightlands Smart Services Campus in Heerlen hun zelfgebouwde virtuele werelden. De eindpresentatie vormde de afsluiting van de drie weken durende projectperiode Virtuele Wereld, waarin leerlingen niet alleen leerden werken met VR-technologie, maar ook kritisch reflecteerden op de ethische en maatschappelijke kanten van digitale realiteit.

Brightlands Smart Services Campus was op 20 juni de plek waar derdejaars studenten de resultaten van hun project toonden. | Foto: Jan Danihel | © RTV Parkstad

Het project maakt deel uit van het zogenoemde periodeonderwijs van de vrije school, waarbij leerlingen gedurende een aantal weken intensief aan één thema werken. Docent Nederlands Linda Pluijmakers licht toe: “We zijn begonnen met de vraag wat een virtuele wereld eigenlijk is. Wat is echt, wat is nep – en wat betekent dat als grenzen vervagen? De leerlingen hebben zich zelfs verdiept in filosofie, zoals Plato’s allegorie van de grot, om perspectieven op de werkelijkheid te begrijpen.”

Het project werd vanuit Vrije School Parkstad begeleid door docenten Nederlands. Wij spraken er met Linda Pluijmakers (links) over. | Foto: Jan Danihel | © RTV Parkstad

Van gedachte-experiment tot VR-bril
Na de theoretische verdieping gingen de leerlingen aan de slag met het schrijven van een eigen verhaal, dialoog of gedicht. Vervolgens gaven zij die ideeën vorm in een virtuele wereld, te ervaren met een virtual reality-bril. De werelden liepen uiteen van poëtische landschappen tot spannende horrorscènes. “Technologie op zichzelf is niet goed of slecht,” zegt Pluijmakers. “Maar we vinden het belangrijk dat leerlingen leren nadenken over hoe ze die inzetten. Wat kun je met VR, en wat moet je ermee? Dat gesprek voeren we niet belerend, maar open en onderzoekend.”

Ook Roel Peijs, blended coach bij VISTA College, was betrokken bij het project. Als aanjager van technologische toepassingen binnen het mbo ziet hij in dit soort samenwerkingen een waardevolle kans om jongeren op een betekenisvolle manier te laten kennismaken met nieuwe technologie. “Wat ik heel mooi vind, is dat virtual reality hier niet als een gimmick wordt ingezet, maar als middel om een leerdoel te bereiken,” aldus Peijs. Volgens hem zit de kracht van dit project in het feit dat leerlingen vanuit hun eigen creativiteit complete virtuele werelden hebben opgebouwd, gebaseerd op literaire en filosofische thema’s. “Normaal kost het ontwikkelen van VR-scenario’s veel geld en expertise, maar deze leerlingen hebben het helemaal zelf gedaan. Dat is echt indrukwekkend.” Bovendien vormt het project een brug tussen het voortgezet onderwijs en het mbo, waarbij leerlingen niet alleen technologie ervaren, maar ook alvast kennismaken met de leeromgeving van VISTA College.

 Roel Peijs, blended coach bij VISTA College, laat mensen graag kennismaken met de uitdagingen en verrassingen van virtual reality. | Foto: Jan Danihel | © RTV Parkstad

Erkenning en beloning
Een deskundige jury, met vertegenwoordigers van Brightlands, VISTA College en de school zelf, selecteerde de drie beste werelden. Deze groepen winnen een VR-excursie naar het innovatielab van VISTA College, waar zij spelenderwijs nog dieper kennis kunnen maken met de technologie. Peijs spreekt zijn bewondering uit: “VR-omgevingen laten bouwen door bedrijven is vaak kostbaar. Dat deze leerlingen zulke creatieve werelden hebben neergezet, volledig zelfgemaakt, is indrukwekkend. Ik ben echt trots.”

Leerlingen Lorena en Rosa zijn enthousiast over het project. | Foto: Jan Danihel | © RTV Parkstad

Leerlingen zelf enthousiast
De deelnemende leerlingen zijn enthousiast. Lorena: “Je kon echt laten zien wat je zelf bedacht had. Je creativiteit kreeg alle ruimte.” Leerlinge Rosa raakte tijdens het project geboeid door de filosofie van Plato, met name zijn beroemde allegorie van de grot. “Er waren drie mensen die hun hele leven vastgeketend zaten in een grot,” vertelt ze. “Ze zagen alleen schaduwen op de muur, want achter hen liepen mensen en objecten langs een vuur. Die schaduwen beschouwden ze als de werkelijkheid. Maar op een dag kwam een van hen los en toen hij naar buiten ging, zag hij dat de echte wereld totaal anders was dan de schaduwen. Toen hij terugging om het de anderen te vertellen, wilden zij dat niet geloven. Zij hielden vast aan hun eigen werkelijkheid. Dat vind ik heel interessant: hoe iedereen zijn eigen realiteit kan hebben.”