De vitaliteitsmarkt die woensdag 26 november in het Corneliushuis in Heerlerheide werd gehouden, stond volledig in het teken van valpreventie voor zelfstandig wonende 65-plussers. De markt werd georganiseerd door Heel Heerlen Beweegt in samenwerking met diverse zorgaanbieders en lokale organisaties en geopend door wethouder Marco Peters. Doel van de middag was om senioren inzicht te geven in hun eigen valrisico en hen te informeren over manieren om dat te verkleinen.
De vitaliteitsmarkt werd geopend door wethouder Marco Peters. Foto: Jan Danihel | © RTV Parkstad
Volgens fysiotherapeut Hans Engbersen (Wijkel Fysio) is de inzet van deze dag duidelijk: “Vandaag vindt hier een vitaliteitsmarkt plaats en dat is eigenlijk in het kader van de valpreventie vanuit de gemeente. Blijf Sterk Staan heet de organisatie en hiervoor willen wij vooral de mensen in kaart brengen die een verhoogd valrisico hebben.”
Inzicht in een groot probleem
Dat inzicht is volgens Engbersen essentieel, omdat het probleem groot is. “Er zijn gewoon heel veel mensen, ouderen, senioren, die vallen en daardoor in het ziekenhuis terechtkomen. Op dit moment zijn er beweegprogramma’s die bewezen effectief zijn, maar mensen hebben niet in kaart waar ze staan,” zegt hij. Omdat de gemeente het initiatief subsidieert, konden alle ketenpartners meedoen en bezoekers helpen om de juiste vervolgstap te vinden.
De vitaliteitsmarkt bood daarom een combinatie van informatie, demonstraties en praktijktesten. Seniorbezoekers konden deelnemen aan zogeheten fysio-fit testen, waarmee een valrisicotest wordt afgenomen. De uitkomst geeft een laag, midden of hoog risico weer. “Heb je een midden valrisico, dan kom je in aanmerking voor de beweeginterventies met de fysiotherapeuten. Heb je een hoog risico, dan wordt gekeken of contact met de huisarts nodig is,” legt Engbersen uit.

Seniorbezoekers konden deelnemen aan een valrisicotest in combinatie met een vragenlijst. Geriatrie- en fysiotherapeut Dani Vizzarri-Derhaag in gesprek met een oudere. Foto: Jan Danihel | © RTV Parkstad
Testen met eenvoudige middelen
Een van de testen die werd afgenomen, is de SPPB – de Short Physical Performance Battery. Geriatrie- en fysiotherapeut Dani Vizzarri-Derhaag licht toe: “Dat is een test die we afnemen om mensen hun fysieke functioneren in te schatten. We combineren die met vragen op een vragenlijst en kunnen daarmee advies geven over hun valrisico en wat ze daaraan kunnen doen.”
De test zelf bestaat uit eenvoudige onderdelen: een stoel, enkele pionnen en een stukje vloer. “We meten hoe lang mensen nodig hebben om vijf keer op te staan zonder hun handen te gebruiken. Daarnaast meten we de loopsnelheid over drie meter en doen we een balanstest,” zegt Vizzarri-Derhaag.
Volgens hem levert de test direct waardevolle informatie op voor de deelnemer. “De persoon houdt er veel aan over; hij krijgt inzicht in zijn eigen fysieke functioneren, waarmee hij mogelijk een interventie kan starten om dat te verbeteren.” Wel benadrukt hij dat het niet bij een test alleen moet blijven: “Het is zeer belangrijk dat mensen goed aan hun eigen gezondheid werken. Vooral het fysieke aspect en lekker sporten is superbelangrijk.”
Ook konden ouderen terecht bij de vele stands die informatie en hulp aanboden. Foto: Jan Danihel | © RTV Parkstad
Breed aanbod en samenwerking
Naast de fysiotherapeuten waren ook andere partners aanwezig, waaronder ergotherapeuten, yogadocenten en aanbieders van tai chi. De samenwerking is volgens Engbersen noodzakelijk: “Het stopt natuurlijk niet na zo’n beweegprogramma. Daarom hebben we ook andere partners nodig, zoals yoga of tai chi, en ergotherapie voor aanpassingen in huis.”
Bezoekers konden op de informatiemarkt en demonstratiemarkt terecht voor advies, praktische tips en informatie over lokale initiatieven. Voor wie uit de testen een verhoogd risico kwam, is er vervolgaanbod zoals beweegprogramma’s, doorverwijzingen of aanvullende begeleiding. De vitaliteitsmarkt trok de gehele middag doorlopend bezoekers, die tot 16.30 uur de stands en presentaties konden bezoeken.